δεικτική αντωνυμία τόσος, τόση, τόσο - ποσοτικό επίρρημα τόσο.
Αναλυτικά για τους πιο μελετηρούς
Συχνά λάθη παρατηρούνται στη χρήση της δεικτικής αντωνυμίας τόσος, τόση, τόσο και του ποσοτικού επιρρήματος τόσο.
1. ΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑ
H δεικτική αντωνυμία τόσος / τόση / τόσο τοποθετείται πριν από ουσιαστικό για να δηλωθεί το μέγεθος ή το πλήθος του ουσιαστικού και συμφωνεί με το ουσιαστικό στο γένος, στον αριθμό και στην πτώση.
Παραδείγματα
- Δεν αλλάζουν εύκολα συνήθειες τόσων χρόνων.
-Παρά τις τόσες επιθέσεις το τελευταίο διάστημα, η δημοτικότητα της κυβέρνησης παραμένει υψηλή.
-Δεν κατάφερε σχεδόν τίποτα, μολονότι έριξε τόσα χρήματα στην τελευταία του δουλειά.
2. ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Το επίρρημα τόσο χρησιμοποιείται πριν από επίρρημα π.χ. τόσο γρήγορα, κυρίως όμως πριν από επίθετο ( και στα τρία γένη, και στους δύο αριθμούς, σε όλες τις πτώσεις).
- Τόσο φαρδύς δρόμος κι όμως λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο πολλά αυτοκινητικά δυστυχήματα.
- Είναι τόσο μελετηρές μαθήτριες που διαρρήδην θα αριστεύσουν.
ΛΑΘΗ
-Τόσος πολύς κόπος και τόση λίγη ανταμοιβή.
- Μίλησα στην ημερίδα με τόσους πολλούς ανθρώπους, που δε θυμάμαι πια σχεδόν κανέναν.
- Ο καφές είχε τόση πολλή ζάχαρη που δεν κατάφερα να τον πιω!
Οι παραπάνω φράσεις είναι λανθασμένες. Μαζί με τα ποσοτικά επίθετα πολύς και λίγος, είναι γραμματικώς ορθό να χρησιμοποιούμε το άκλιτο ποσοτικό επίρρημα τόσο, και όχι τύπους της δεικτικής αντωνυμίας τόσος / τόση / τόσο.
ΣΩΣΤΑ
Έτσι είναι γραμματικώς ορθό να γράφουμε και να λέμε :
-Τόσο πολύς κόσμος και όχι τόσος πολύς κόσμος. (Το επίρρημα τόσο είναι άκλιτο, παρουσιάζεται δηλαδή στον λόγο με σταθερή μορφή).
-Τόσο λίγοι άνθρωποι και όχι τόσοι λίγοι άνθρωποι.
-Τόσο πολλές επιθέσεις και όχι τόσες πολλές επιθέσεις.
-Τόσο πολλά χρήματα και όχι τόσα πολλά χρήματα.
Τα πράγματα εντούτοις αλλάζουν, όταν η δεικτική αντωνυμία τόσος/ τόση / τόσο, καθώς και το ποσοτικό επίρρημα τόσο συνάπτονται με άλλα επίθετα, πέραν των ποσοτικών πολύς και λίγος.
Για παράδειγμα:
-Τόσοι γνωστοί συγγραφείς / τόσο γνωστοί συγγραφείς.
-τόσες σοβαρές μελέτες / τόσο σοβαρές μελέτες.
- Tόσα θετικά αποτελέσματα / τόσο θετικά αποτελέσματα.
Οι ανωτέρω βέβαια φράσεις είναι γραμματικώς ορθές, εντούτοις δεν είναι ταυτόσημες. Η φράση για παράδειγμα:
- Τόσοι γνωστοί συγγραφείς σημαίνει πολλοί γνωστοί συγγραφείς. Η αντωνυμία τόσοι συνάπεται με ολόκληρο το ονοματικό σύνολο γνωστοί συγγραφείς.
- Τόσες σοβαρές μελέτες σημαίνει πολλές σοβαρές μελέτες.
-Τόσα θετικά αποτελέσματα σημαίνει πολλά θετικά αποτελέσματα.
Αντίστοιχα η φράση:
-Τόσο γνωστοί συγγραφείς σημαίνει πολύ γνωστοί. Το επίρρημα τόσο συνάπτεται με το επίθετο γνωστοί.
-Τόσο σοβαρές μελέτες σημαίνει πολύ σοβαρές μελέτες.
- Τόσο θετικά αποτελέσματα σημαίνει πολύ θετικά αποτελέσματα.
Βάσει όλων των προαναφερθέντων είναι γραμματικώς ορθό να γράφουμε και να λέμε:
-Τόσοι καλοί άνθρωποι ή τόσο καλοί άνθρωποι (αλλά όχι τόσοι πολλοί άνθρωποι).
- Τόσες ραγδαίες εξελίξεις ή τόσο ραγδαίες εξελίξεις, (αλλά όχι τόσες πολλές εξελίξεις).
-Τόσα σοβαρά προβλήματα ή τόσο σοβαρά προβλήματα, (αλλά όχι τόσα πολλά προβλήματα).
Συχνά λάθη παρατηρούνται στη χρήση της δεικτικής αντωνυμίας τόσος, τόση, τόσο και του ποσοτικού επιρρήματος τόσο.
1. ΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΝΤΩΝΥΜΙΑ
H δεικτική αντωνυμία τόσος / τόση / τόσο τοποθετείται πριν από ουσιαστικό για να δηλωθεί το μέγεθος ή το πλήθος του ουσιαστικού και συμφωνεί με το ουσιαστικό στο γένος, στον αριθμό και στην πτώση.
Παραδείγματα
- Δεν αλλάζουν εύκολα συνήθειες τόσων χρόνων.
-Παρά τις τόσες επιθέσεις το τελευταίο διάστημα, η δημοτικότητα της κυβέρνησης παραμένει υψηλή.
-Δεν κατάφερε σχεδόν τίποτα, μολονότι έριξε τόσα χρήματα στην τελευταία του δουλειά.
2. ΕΠΙΡΡΗΜΑ
Το επίρρημα τόσο χρησιμοποιείται πριν από επίρρημα π.χ. τόσο γρήγορα, κυρίως όμως πριν από επίθετο ( και στα τρία γένη, και στους δύο αριθμούς, σε όλες τις πτώσεις).
- Τόσο φαρδύς δρόμος κι όμως λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο πολλά αυτοκινητικά δυστυχήματα.
- Είναι τόσο μελετηρές μαθήτριες που διαρρήδην θα αριστεύσουν.
ΛΑΘΗ
-Τόσος πολύς κόπος και τόση λίγη ανταμοιβή.
- Μίλησα στην ημερίδα με τόσους πολλούς ανθρώπους, που δε θυμάμαι πια σχεδόν κανέναν.
- Ο καφές είχε τόση πολλή ζάχαρη που δεν κατάφερα να τον πιω!
Οι παραπάνω φράσεις είναι λανθασμένες. Μαζί με τα ποσοτικά επίθετα πολύς και λίγος, είναι γραμματικώς ορθό να χρησιμοποιούμε το άκλιτο ποσοτικό επίρρημα τόσο, και όχι τύπους της δεικτικής αντωνυμίας τόσος / τόση / τόσο.
ΣΩΣΤΑ
Έτσι είναι γραμματικώς ορθό να γράφουμε και να λέμε :
-Τόσο πολύς κόσμος και όχι τόσος πολύς κόσμος. (Το επίρρημα τόσο είναι άκλιτο, παρουσιάζεται δηλαδή στον λόγο με σταθερή μορφή).
-Τόσο λίγοι άνθρωποι και όχι τόσοι λίγοι άνθρωποι.
-Τόσο πολλές επιθέσεις και όχι τόσες πολλές επιθέσεις.
-Τόσο πολλά χρήματα και όχι τόσα πολλά χρήματα.
Τα πράγματα εντούτοις αλλάζουν, όταν η δεικτική αντωνυμία τόσος/ τόση / τόσο, καθώς και το ποσοτικό επίρρημα τόσο συνάπτονται με άλλα επίθετα, πέραν των ποσοτικών πολύς και λίγος.
Για παράδειγμα:
-Τόσοι γνωστοί συγγραφείς / τόσο γνωστοί συγγραφείς.
-τόσες σοβαρές μελέτες / τόσο σοβαρές μελέτες.
- Tόσα θετικά αποτελέσματα / τόσο θετικά αποτελέσματα.
Οι ανωτέρω βέβαια φράσεις είναι γραμματικώς ορθές, εντούτοις δεν είναι ταυτόσημες. Η φράση για παράδειγμα:
- Τόσοι γνωστοί συγγραφείς σημαίνει πολλοί γνωστοί συγγραφείς. Η αντωνυμία τόσοι συνάπεται με ολόκληρο το ονοματικό σύνολο γνωστοί συγγραφείς.
- Τόσες σοβαρές μελέτες σημαίνει πολλές σοβαρές μελέτες.
-Τόσα θετικά αποτελέσματα σημαίνει πολλά θετικά αποτελέσματα.
Αντίστοιχα η φράση:
-Τόσο γνωστοί συγγραφείς σημαίνει πολύ γνωστοί. Το επίρρημα τόσο συνάπτεται με το επίθετο γνωστοί.
-Τόσο σοβαρές μελέτες σημαίνει πολύ σοβαρές μελέτες.
- Τόσο θετικά αποτελέσματα σημαίνει πολύ θετικά αποτελέσματα.
Βάσει όλων των προαναφερθέντων είναι γραμματικώς ορθό να γράφουμε και να λέμε:
-Τόσοι καλοί άνθρωποι ή τόσο καλοί άνθρωποι (αλλά όχι τόσοι πολλοί άνθρωποι).
- Τόσες ραγδαίες εξελίξεις ή τόσο ραγδαίες εξελίξεις, (αλλά όχι τόσες πολλές εξελίξεις).
-Τόσα σοβαρά προβλήματα ή τόσο σοβαρά προβλήματα, (αλλά όχι τόσα πολλά προβλήματα).
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου