Η ανώνυμη εταιρεία στο πλαίσιο της οικογενειοκρατούμενης, κομματικής, πελατειακής και κρατικοδίαιτης οικονομίας.

Στη χώρα μας επικρατεί ήδη από την τουρκοκρατία μια στενή, κλειστή, οικογενειακή, «συγγενοκρατική», περιοριστική και φοβική νοοτροπία, που δεν συμβιβάζεται ούτε με τη σύγχρονη ανοιχτή κοινωνία και παγκοσμιοποιημένη οικονομία, ούτε με την πολυπολιτισμικότητα, μέσα στην οποία αναγκαία καλούμαστε να ζήσουμε, να εργαστούμε και να αναπτυχθούμε ως οικονομικά υποκείμενα και πολίτες. Το σπουδαιότερο, μάλιστα, χαρακτηριστικό αυτής της νοοτροπίας είναι ότι δεν απαντάται μόνο στο Δημόσιο τομέα της κοινωνίας και της οικονομίας (π.χ. πελατειακές και προνομιακές σχέσεις στις οικογενειοκρατούμενες, κομματικοκρατούμενες και πελατειακές δημόσιες υπηρεσίες, επιχειρήσεις, οργανισμούς, κλπ) αλλά ακόμη και στον ιδιωτικό τομέα, τις ιδιωτικές σχέσεις της κοινωνίας (καθημερινές κοινωνικές και συγγενικές σχέσεις, φιλίες, σχέσεις εθιμοτυπίας, συναναστροφές κλπ.), μάλιστα δε ακόμα και σ’ αυτή καθαυτή την ιδιωτική οικονομία, κρατικοδίαιτη ή μη, δηλαδή τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Πρόκειται για μια κοινωνία, στην οποία οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές σχέσεις διαμορφώνονται κυρίως με κριτήριο το δεσμό του αίματος και της συγγένειας. Η νοοτροπία του "θα βάλω τον δικό μου" και "θα βάλεις τον δικό σου", τα "κονέ", τα "κολλητιλίκια", η ασφάλεια του δημοσίου και η κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα και νοοτροπία απαντώνται ως κυρίαρχες συμπεριφορές σε κάθε έκφανση της καθημερινής ζωής, στην εργασία, στις κοινωνικές σχέσεις, στις παρέες, στις (οικογενειακές) επιχειρήσεις, στα πολιτικά κόμματα και σ' όλους τους κοινωνικούς, πολιτικούς και οικονομικούς θεσμούς. Δεν είναι τυχαίο ότι σε καμιά χώρα του κόσμου οι άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν στον καθημερινό τους λόγο τόσο πολλές και διαρκείς αναφορές σε συγγενικά τους πρόσωπα («ο κουμπάρος μου», «ο θείος μου», «η νύφη μου», «ο γαμπρός μου», «ο ανιψιός μου», κλπ.), όπως συμβαίνει στη χώρα μας, πράγμα που υποδηλώνει τον στενό συγγενικό κοινωνικό κύκλο συναναστροφών, έκφρασης, ανάπτυξης και δραστηριοποίησης των ανθρώπων. Οι μη συγγενείς (μη συνδεόμενοι με δεσμό αίματος ή με γάμο), αποτελούν "ξένους", έναντι των οποίων υπάρχει δυσπιστία και φόβος.
Από την άλλη πλευρά, την καθαρά ιδιωτικοοικονομική, έτσι εξηγείται ότι ο αδικαιολόγητα μεγάλος αριθμός των λειτουργούντων στην Ελλάδα ανωνύμων εταιρειών - οι εταιρείες αυτές έχουν αμιγώς κεφαλαιουχικό χαρακτήρα (και όχι προσωπικό), για να προσελκύσουν πολλούς επενδυτές (μετόχους), άγνωστους μεταξύ τους, οπότε είναι εξ ορισμού ανοικτές σε απροσδιόριστο αριθμό προσώπων, προκειμένου να τη χρηματοδοτήσουν- είναι οικογενειακές εταιρείες (με συνήθη μέλη τους συζύγους, τα πεθερικά και τα τέκνα), που επιλέγουν τη μορφή της Α.Ε για λόγους μειωμένης φορολογίας, αποφυγής της προσωπικής ευθύνης σε περίπτωση οφειλών και εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών. Γι’ αυτό και οι εταιρείες αυτές, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, συνιστώνται με το ελάχιστο απαιτούμενο από το νόμο κεφάλαιο – βέβαια, ακόμα και το κεφάλαιο αυτό σχεδόν ποτέ δεν υπάρχει στην πραγματικότητα ως στοιχείο της εταιρικής περιουσίας- αφού τα μέλη των εταιρειών αυτών δεν ενδιαφέρονται, ούτε επιθυμούν να περιλάβουν στη μετοχική τους σύνθεση μεγάλο αριθμό μικροκεφαλαιούχων, προκειμένου να τη χρηματοδοτήσουν (αντίθετα, μάλιστα, περισσότερες επιθυμούν διακαώς να αποφύγουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο!!!). Ακόμα και την ΙΝΤΡΑΚΟΜ, μια μεγάλη για τα ελληνικά δεδομένα εταιρεία, τα παιδιά του Κόκκαλη θα αναλάβουν τη συνέχισή της σε περίπτωση κληρονομικής διαδοχής. Η πρακτική, όμως, αυτή, που δεν είναι και η μόνη, αποτελεί πλήρη διαστροφή του θεσμού τόσο της σύλληψης της ιδέας, όσο και της λειτουργίας και της νομοθεσίας των ανωνύμων εταιρειών, που αναιρεί το πνεύμα της σχετικής νομοθεσίας και τη δικαιοπολιτική σκοπιμότητα του συγκεκριμένου εταιρικού τύπου.
Έτσι έχει επικρατήσει στη χώρα μας μια ιδιότυπη φεουδαρχία της οικονομίας, αντίθετη και ασυμβίβαστη με τις κοινωνικές, οικονομικές και ηθικές αξίες των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών. Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι ο Κρουπ (της γνωστής γερμανικής οικογένειας) το 1850 διέλυσε την μέχρι τότε οικογενειακή επιχείρηση και της προσέδωσε μορφή ΑΕ με διοικητικό Συμβούλιο –ενώ η επιχείρηση άρχισε να απασχολεί 1.000 άτομα- για να μπορέσει ακριβώς η εταιρεία αυτή να αναπτυχθεί πλέον ως πολυεθνική και όχι ως μεγάλη οικογενειακή επιχείρηση. Βέβαια, ο Κρουπ, εκτός από την εταιρεία του, φρόντιζε και τους υπαλλήλους που απασχολούσε, παρέχοντάς τους υγειονομική περίθαλψη και εργατική στέγη, ενώ για αντάλλαγμα απαιτούσε να είναι αφοσιωμένοι, εργατικοί και να ταυτίζονται με την εταιρεία.