Βιαιοπραγίες παραβατικών νέων και (ιδέες για) ποινές

 

Βιαιοπραγίες παραβατικών νέων και (ιδέες για) ποινές

Στους νεαρούς (εντός ή εκτός σχολείων, μαθητές ή μη κλπ) που διαπράττουν ποινικά αδικήματα και ακολούθως τα ποστάρουν ως στόρι και βίντεο στο τικ τοκ, φέησμπουκ και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να το παίξουν μάγκες και αρχηγοί στις παρέες τους, να αποκτήσουν φήμη κλπ., πρέπει να προσέξουμε τις ποινές που θα τους επιβληθούν, ώστε αυτές να μην προσθέτουν μια επιπλέον ακτίνα στο φωτοστέφανο μαγκιάς και τσαμπουκά που φιλοδοξούν να φορέσουν, όπως, δυστυχώς, συμβαίνει με τις κλασικές παραδοσιακές χαρτοποινές με παρατηρήσεις, επιπλήξεις με καλοπιάσματα, ψευτοπεριορισμούς της ελευθερίας με αναστολή εκτέλεσης, πρόστιμα που δεν εισπράττονται κ.ά φαιδρά...

Γιατί, ένας παραβατικός αλητήριος θα καυχηθεί με έπαρση ότι ασχολήθηκαν μαζί του τηλεοράσεις, εφημερίδες, περιοδικά, σχολική κοινότητα κλπ,, ακόμα κι ότι κινδύνεψε να μπει ή έμεινε στη φυλακή παρέα με εγκληματίες, προκειμένου μετά να δρέψει δάφνες αρχηγού στην παρέα του, στους γνωστούς του ή στις συμμορίες αλητήριων που δραστηριοποιείται, αλλά ποτέ δεν θα καυχηθεί ότι έμεινε στην ίδια τάξη (π.χ. αν πρόκειται για μαθητές, σπουδαστές κλπ) ή ότι υπεβλήθη σε αναμορφωτικές ποινές ή αναγκάστηκε σε προσφορά κοινωνικής εργασίας (οδοκαθαρισμούς, δημόσια έργα, φροντίδα ηλικιωμένων κλπ) και ότι κυκλοφόρησαν οι σχετικές φωτο και τα βίντεο στο τικ τοκ, το φέησμπουκ, το ινσταγκραμ και όπου αλλού κρίνεται σκόπιμο...

Αυτές ή άλλες παρόμοιες, ακόμα και υποτιμητικές της αξιοπρέπειας, ποινές θα μπορούσαν να είναι κύριες ή παρεπόμενες ή πρόσθετες ποινές, κατά περίπτωση, ώστε να είναι αποτελεσματικές οι, τυχόν, κανονικές ποινές (όπως π.χ. η κράτηση σε Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων, απομόνωση κλπ)!

Οι φαντασιοπληξίες ορισμένων πανελιστών τηλεψυχολόγων, τηλεγκληματολόγων, τηλεδικηγόρων κλπ., αναφορικά με την εγκληματικότητα, φθάνουν στα όρια του γελοίου. Παριστάνουν στη σκέψη τους τον ανήλικο καθ' έξιν παραβατικό ή εγκληματία σα να επρόκειτο για τον εαυτό τους ή σαν ένα ήσυχο και μελετηρό παιδί, που δρα με τα ίδια κίνητρα. Είναι, όμως, παιδαριώδες λάθος ή σκόπιμη παρερμηνεία να θέλεις να εξομοιώσεις την πνευματική και ψυχική κατάσταση ενός ανήλικου συστηματικά παραβατικού αλητήριου με αυτή ενός ήσυχου παιδιού που υπέπεσε σ΄ ένα παράπτωμα μια άτυχη στιγμή.

Προτού κάποιος φιλοσοφήσει, πρέπει να ζήσει. Το πρόβλημα δεν είναι να γνωρίσουμε αν οι εγκληματίες είναι υπεύθυνοι αλλά αν είναι επικίνδυνοι. Δεν περνά ούτε μια μέρα, που να μην έχουμε καταγράψει άγριες επιθέσεις και βία, που τις περισσότερες φορές διαπράττονται από πολύ νέους ανθρώπους, και μερικές φορές χωρίς εμφανές κίνητρο, από ψευτοπαληκαριά, για το τίποτα, έτσι για διασκέδαση.

Λυπάμαι που σκανδαλίζω τις ευαίσθητες ψυχές αλλά το δηλώνω καθαρά: ζητώ να τιμωρούνται με μειωτικές, προσβλητικές, ακόμα και με οιονεί σωματικές ποινές (όχι, βέβαια, βασανιστήρια) οι νέοι αλητήριοι που διαπράττουν άνανδρες και ειδεχθείς επιθέσεις κατά ανθρώπων.

Συμπέρασμα: Πρέπει να πάψουμε να θεωρούμε -υποκριτικά- την ποινή ως ακαδημαϊκή συζήτηση στις τηλεοράσεις και στο διαδίκτυο για δήθεν επανένταξη του παραβατικού ανήλικου με αοριστολογίες περί συμπερίληψης, απόψεις που τις τελευταίες δυο δεκαετίες διατυπώνονται από ορισμένους ψυχίατρους και ψυχολόγους πανελίστες, κομματικούς, τηλεδικηγόρους και λοιπούς δημοσιολογούντες, οι οποίοι στοχεύουν σε προσωπική και επαγγελματική προβολή και δημόσιες σχέσεις προς άγραν πελατείας και ψήφων, απόψεις οι οποίοες δεν έχουν φέρει κανένα αποτέλεσμα αλλά, αντιθέτως, έχουν αυξήσει την εγκληματικότητα ποιοτικά και αριθμητικά.

Συνεπώς, οφείλουμε να δούμε την ποινή σοβαρά, δηλαδή ταυτόχρονα:

- αφενός, ως μέσο προστασίας του θύματος και της κοινωνίας, καθώς και αποτροπής και εκφοβισμού του παραβατικού αλητήριου και όποιου άλλου θελήσει να τον μιμηθεί και

- αφετέρου, ως μια οδυνηρή ταπεινωτική προσβολή του δράστη και ως μέσο υποτίμησης και απαξίωσης της προσωπικότητάς του και, εφόσον υπάρχουν οι ανάλογες προϋποθέσεις σωφρονισμού (καταστήματα κράτησης, ψυχολόγοι, ποιότητα εγκλείστου δεκτική αναμόρφωσης κλπ), μόνο τότε να επιδιώξουμε την επανένταξη.

Περαιτέρω, και κυρίως, πέραν της ποινικής μεταχείρισης του δράστη, η Πολιτεία θα πρέπει να επιδιώξει την πλήρη αποκατάσταση (ψυχική, πνευματική, οικονομική, επαγγελματική και, γενικότερα, κοινωνική) του θύματος.

Σημειώνεται ότι οι επανορθωτικές ποινές τύπου Νορβηγίας, Σουηδίας κλπ, (ειδική εκπαίδευση και αναψυχή των εγκλείστων, συγχρωτισμός με πολίτες κλπ), ναι μεν έχουν αρκετά από τα επιθυμητά αποτελέσματα (κοινωνικοποίηση και επανένταξη του εγκληματία κλπ) πλην όμως προϋποθέτουν σημαντικούς οικονομικούς πόρους, υψηλού επιπέδου επιστήμονες και υποδομές (κτίρια φυλακών, σχολεία κλπ) και ανάλογη νοοτροπία της κοινωνίας, στοιχεία ανύπαρκτα και αδιανόητα, τουλάχιστον για το εγγύς μέλλον, στη χώρα μας.

----------------------------

ΥΓ. 1. Γιατί παρακαλώ η αναγραφή της διαγωγής των μαθητών πάνω σε κάθε τίτλο που εκδίδουν τα σχολεία, καταργήθηκε με την παράγραφο 15 του άρθρου 83 του Ν. 4485/2017; Μήπως για τον ίδιο λόγο που μπαίνουν στα Πανεπιστήμια με βαθμούς κάτω απ' τη βάση;

Υ.Γ. 2. Για σχετικό προβληματισμό βλ. αντί πολλών Τσεζάρε Μπεκαρία "Περί εγκλημάτων και ποινών", Καρανίκας "Εγκληματολογία και Σωφρονιστική'', Γκουστάβ Λεμπόν "Πολιτική Ψυχολογία"