Πολιτικά κόμματα και σύγχρονοι τηλεκοτζαμπάσηδες

Πολιτικά κόμματα και σύγχρονοι τηλεκοτζαμπάσηδες
ή

Απλά μαθήματα συνταγματικού δικαίου και κοτζαμπάσικης δημοκρατίας

 

          1.Έννοια πολιτικού κόμματος

          Στο πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, με τον όρο "πολιτικό κόμμα" εννοούμε κάθε ομάδα ανθρώπων που οργανώνεται με ορισμένες καταστατικές αρχές και στη συνέχεια οργανώνει πολιτικά τους πολίτες με σκοπό να επιδιώξει την κατάληψη και άσκηση της εξουσίας με τη συμμετοχή της στις θεσμοθετημένες εκλογικές διαδικασίες (εκλογή αντιπροσώπων κυρίως στο κοινοβούλιο, αλλά και στις τοπικές εκλογές και στην Ευρωβουλή), προτείνοντας ένα συγκεκριμένο πολιτικό πρόγραμμα, που υπηρετεί το γενικό συμφέρον.

          Έτσι, όταν ιδρύεται ένα πολιτικό κόμμα, αν μεν το κόμμα αυτό έχει σκοπό να θέσει υποψηφιότητα στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης, οφείλει να έχει ένα, έστω και στοιχειώδες, πολιτικό πρόγραμμα για τα τοπικά πράγματα (δημοτικά, νομαρχιακά, περιφερειακά), ενώ αν σκοπεύει να θέσει υποψηφιότητα στις εθνικές ή ευρωπαϊκές εκλογές, οφείλει να έχει πολιτικό πρόγραμμα κυβερνητικού έργου για τις εθνικές υποθέσεις και την Ευρωπαϊκή Ένωση αντίστοιχα.
          Στην πραγματικότητα, βέβαια, ούτε τα πολιτικά προγράμματα των κομμάτων είναι τόσο συγκεκριμένα και αντιθετικά μεταξύ τους, ούτε και η εφαρμογή τους μετεκλογικά είναι τόσο συνεπής. 

          2.Διακρίσεις των πολιτικών κομμάτων

          Σύμφωνα με την κλασική (κατά τον Max Weber), διάκριση των πολιτικών κομμάτων, από άποψη αντιπροσωπευτικότητας, μπορούμε να διακρίνουμε δύο βασικούς ιδεατούς τύπους:

          α) Τα κόμματα που αποσκοπούν στην "πατρωνία" δημόσιων αξιωμάτων, δηλαδή έχουν στόχο να αναδείξουν τον επικεφαλής τους στην ηγετική κρατική θέση (π.χ. ως Πρωθυπουργό ή Πρόεδρο Δημοκρατίας), έτσι ώστε αυτός στη συνέχεια να ανταμείψει τους πιστούς του (= συγγενείς, σινάφι, συνάδελφοι, φίλοι, οπαδοί,) με τη διανομή σ' αυτούς των υπόλοιπων κρατικών θέσεων και

          β) Τα "κόμματα αρχών" τα οποία επιδιώκουν την υλοποίηση ουσιαστικών πολιτικών ιδανικών μέσω πολιτικών προγραμμάτων και ιδεολογικών στόχων.

          Στην πράξη, βέβαια, ουδέποτε τα πολιτικά κόμματα εντάσσονται απόλυτα στον ένα ή άλλο από τους παραπάνω ιδεατούς τύπους, αλλά αποτελούν ένα συνδυασμό των δύο, με διαφορετική κάθε φορά «δοσολογία», ανάλογα με την ιστορική συγκυρία.

 

          3.Το πολιτικό κόμμα στο ισχύον ελληνικό Σύνταγμα

          Το ισχύον ελληνικό Σύνταγμα ανάγει το "πολιτικό κόμμα" σε "συνταγματικό θεσμό", που διαδραματίζει καίριο ρόλο στη λειτουργία του πολιτεύματος (εκλογικό σύστημα και συνασπισμοί κομμάτων, στελέχωση των τμημάτων της Βουλής ανάλογα με τη δύναμη των πολιτικών κομμμάτων, χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό κλπ.). Έτσι, μέσα από τις σχετικές νομικές ρυθμίσεις προβάλλει καθαρά το συνταγματικό ιδεώδες κομμάτων που στηρίζονται σε πολιτικά προγράμματα και ιδέες και όχι σε πρόσωπα και πελατειακά δίκτυα, συνεπώς σε "κόμματα αρχών", που διαθέτουν μαζική οργάνωση και δημοκρατική εσωτερική δομή και λειτουργία. 

          4. Η πρακτική του σύγχρονου κοτζαμπάσικου τηλεκομματισμού

          Πρόσφατα, στην πρακτική ίδρυσης των πολιτικών κομμάτων παρατηρείται το φαινόμενο ένα πολιτικό κόμμα να διακηρύσσει την ίδρυσή του και τη συμμετοχή του στις εκλογές, στηριζόμενο απλώς στο όνομα και τη δημόσια (τηλεοπτική) εικόνα του ιδρυτή του, χωρίς να διαθέτει ένα, έστω και υποτυπώδες, καταστατικό αρχών και χωρίς να εξαγγέλλει κάποιο, έστω και στοιχειώδες και σε γενικές γραμμές, πολιτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης και χωρίς να αναλαμβάνει αντίστοιχες πολιτικές και προγραμματικές δεσμεύσεις, τότε πρόκειται για ένα τηλεοπτικό-προσωποπαγές κόμμα, που ζητάει από τους ψηφοφόρους να το ψηφίσουν με μια λευκή επιταγή, δηλαδή χωρίς πολιτικά κριτήρια, όρους και δεσμεύσεις, δηλαδή απλώς και μόνο λόγω της "θετικής" τηλεοπτικής εικόνας του ιδρυτή και της συμπάθειάς τους προς αυτόν και στα, ευκαιριακά και συγκυριακά, μέλη του.

          Με άλλα λόγια πρόκειται για τον ορισμό της τηλεοπτικής, δημοσιογραφικής και life style προσωπολατρίας και της απόλυτα προσωποπαγούς σύμπηξης πολιτικού κόμματος για την άσκησης πολιτικής εξουσίας μέσω της παρέας, του σιναφιού, των δημοσίων σχέσεων και της προσωπικών γνωριμιών. Πρόκειται για κόμματα ευκαιρίας, που ζητούν από τους πολίτες μια λευκή πολιτική επιταγή με δικαιούχο τον κάθε τυχάρπαστο τηλετυχοδιώκτη, μια πολιτική επιταγή που μπορεί να συμπληρώνεται μεταγενέστερα και ανεξέλεγκτα από τον "ηγέτη" του κόμματος, χωρίς να δίνει λογαριασμό στους ψηφοφόρους του και χωρίς να αναλαμβάνει την παραμικρή ευθύνη απέναντι στις εκάστοτε πολιτικές επιλογές του!

          Πρόκειται, με άλλα λόγια, για άσκηση πολιτικής εξουσίας έξω από κάθε έννοια σύγχρονης πολιτικής δημοκρατίας, πολυκομματισμού και κράτους δικαίου με πλήρη περιφρόνηση των συνταγματικών κανόνων της πολιτικής αντιπροσώπευσης και της δημοκρατικής λειτουργίας των πολιτικών κομμάτων. Πρόκειται, τέλος, για άσκηση πολιτικής εξουσίας με κανόνες εκμαυλισμού των πολιτών, νεποτισμού, φαυλοκρατίας, κοτζαμπασιδισμού, καπετανιλικιού και πολιτικής μαφίας!                               

5. Ηθικό επίμετρο 

          Αν τα ήδη υπάρχοντα πολιτικά κόμματα διατηρούν ακόμη μέχρι σήμερα στη χώρα μας πρακτικές και θεσμούς προσωπολατρίας, προσωποπαγούς άσκησης πολιτικής εξουσίας, νεποτισμού, σιναφιού, πελατειακών σχέσεων και οικογενειοκρατίας, αυτό δεν θα πρέπει να ισχύει και να γίνεται αποδεκτό στα νεότευκτα και νεοϊδρυόμενα πολιτικά κόμματα, που επικαλούνται τη δημοκρατία, τον εκσυγχρονισμό, την εντιμότητα και την (πολιτική, αστική και ποινική) ευθύνη των οργάνων της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας αλλά τουναντίον θα πρέπει αυτά τα νέα κόμματα να γίνονται αποδεκτά μόνο ως κόμματα αρχών, προγραμμάτων, πολιτικών ιδεών, δεσμεύσεων και ευθύνης!